עמיל קאַלין
16
ווען איך האָב דערהערט שלמהלעס קול אויף יענער זײַט ליניע, האָב איך דערפֿילט אין מויל די זויערע זאַפֿטן פֿון מאָגן. זײַן קול האָט געקלונגען האָפֿערדיק און טעמפּ ווי תּמיד. ער האָט גערעדט גיך, ווי אַ פֿאַריאָגטער, אין זײַן אײַלעניש האָט ער אײַנגעשלונגען האַלבע ווערטער און די זאַצן האָבן זיך אַרויסגעקײַקלט פֿון זײַן מויל ווי אַ שטיינער-פֿאַל. אַזאַ איז געווען זײַן טבֿע. איך האָב זיך דערמיט נישט איבערגענומען. ער האָט נישט געוואָלט מאריך זײַן אויפֿן טעלעפֿאָן. ער נייטיקט זיך אין מיר צוליב אַ לעגאַלן ענין, אַ קלייניקייט, נישט קיין גרויסע מעשׂה, נאָר מ׳קען נישט רעדן וועגן דעם פֿרײַ אויפֿן טעלעפֿאָן. די חבֿרה פֿונעם פֿעטער הערן אונטער. אַזאַ ממזר איז ער. אין וואָס גייט עס? אַ געשעפֿט, אַ געוואַלדיקע זאַך. ער וועט מיר אַלץ דערציילן, אַז איך וועל קומען צו אים אין ביוראָ. דער ענין מיט דער פּאָליציי האָט זיך אויסגעלאָזט מיט גוטן. נו, אַבי אַרויסגעקראָכן פֿון גרוב, וואָס איז דאָ זיך קלאָגן לאַנג? וואָס איז אמת, מ׳האָט אים באַהאַנדלט שיין, נישט ווי עפּעס אַן אָרחי-פּרחי, צוגעטראָגן טיי און קאַווע, נאָר דער אויספֿאָרשער אַליין האָט אים גענומען אויף אַ פֿאַרהער, פֿאַרשיט מיט קשיות וועגן יעדער קלייניקייט. נו, מאַכט נישט אויס! ס׳איז שוין אַריבער, געוואָרן אַן אַלטע מעשׂה. אַבי מיר זענען אַרויסגעקראָכן בשלום! דאָס איבעריקע איז גאָר נישט וויכטיק.
שלמהלע האָט בפֿירוש באַטאָנט דאָס וואָרט „מיר‟. דער ענין, אַזוי לויט אים, האָט נישט געהאַט צו טאָן בלויז מיט אים אַליין. מע מוז מודה זײַן, אַז ער איז געווען גערעכט, אין לעצטן סך-הכּל, האָב איך גערעדט צו זיך בשעתן אַראָפּגיין די טרעפּ, אײַלנדיק זיך צו אים. דער פּלאַן איז טאַקע נישט געווען מײַנער, אָבער איך האָב זיך אַרײַנגעריסן מיט אים צוזאַמען, אַקסל צו אַקסל, אין אַ דירה פֿון אַ פּאָלנער פֿרעמדער פֿרוי, וועמען איך האָב קיינמאָל נישט געזען פֿריִער אין לעבן, און איך וועל האָפֿנטלעך זי נישט זען אויך ווײַטער. איך האָב זיך אַרומגעדרייט אין איר וווינצימער, ווי בײַ זיך אין דער היים און אָנגעטאַפּט אירע זאַכן מיט עזות, אָן אַ טראָפּנדל כּבֿוד, ווי זי וואָלט געהערט צו מיר פֿון ששת־ימי־בראשית אָן. אַז זי האָט אונדז געפּאַקט האָב איך געשטעלט פֿיס גלײַך נאָך שלמהלען, און פֿון זיך ווענדן צו דער פּאָליציי האָט נישט געקענט זײַן קיין רייד. איך בין אַ פֿולשטענדיקער שותּף צו דער עוולה. דער דאָזיקער פֿאַקט לאָזט זיך נישט לייקענען.
אין דרויסן איז געווען בין-השמשותדיק. אַ מאָדנע טונקלדיקייט איז צוגעפֿאַלן, זיך געקײַקלט איבער די דעכער און געציילטע ביימער. דער הימל האָט אָנגעוווירן זײַן געוויינטלעכן קאָליר. די געוויינטלעכע העלע, זומערדיקע בלויקייט איז אַנטרונען געוואָרן, ווי עמעצער וואָלט אַראָפּגעצויגן די בלוילעכע מאַסקע און איצט אַנטפּלעקט פֿאַר די מענטשן דעם הימל אַ הוילן, אַ נאַקעטן. אין זײַן טבֿע ווערט ער נישט באַזעסן פֿון אַ דערבאַרעמדיקן גאָרטן און פּמליא-של-מעלה. ער איז פּוסט, גרוי און פֿול מיט גרוילן. איך האָב אויפֿגעהויבן דעם בליק; דאָ האָט זיך געלאָזט זען אַ סאָרט ברוינקייט און ווײַטער עפּעס אַ טיפֿערע גרויקייט האָט זיך פּלוצעם געוואָרפֿן אין די אויגן. אַ הייסער ווינט האָט מיטגעבראַכט צוזאַמען מיט אַ טרוקענער חמימה קנוילן שטויב פֿונעם מידבר, וואָס לויערן איבער דער שטאָט פֿון מיזרח. פֿון די ירושלימער שטיינער האָט אַרויסגעשלאָגן אַ היץ ווי פֿון ברענענדיקע קוילן. די זון איז געוואָרן אַ בלאַסער קויל, וואָס איז געבליבן הענגען איבער די ירושלימער דעכער. די גאַסן זענען געווען שטיל, די געציילטע פֿאַרבײַגייערס האָבן אויסגעזען ווי תּמעוואַטע בריות מיט גראָבע פּנימער, ווי בײַ חיות; דאָ קומט אַנטקעגן אַ בער, אַ וואָלף, עטלעכע קי פּאַשען זיך דערבײַ, און די פֿערד מאַכן אַ געלויף, אָפּשטויסנדיק די פֿאַרזעענישן מיט טעמפּע מוחות. ליידיקע קעפּ, ווי בײַ דעם פּראַגער גולם. די היץ האָט צעשמאָלצן בײַ זיי די מחשבֿות, צעטריבן די הינקענדיקע אײַנפֿאַלן: זיי גייען, ווײַל די פֿיס טראָגן זיי, זיי רעדן, ווײַל די מײַלער עפֿענען זיך, זיי זעען, ווײַל די אויגן-לעפּלעך פֿאַלן בײַ זיי נישט צו. אַזאַ סאָרט עקזיסטענץ ווערט פֿאַררעכנט בײַ יענעם ווי אַ האַרבער שטראָף, ממש נישט אויסצוהאַלטן, און ער בעט פֿאַר זיך דעם טויט. זייערע לעבנס זענען אַ שטראָף און פֿאַר אָט דער שטראָף לויבן זיי דעם אייבערשטן דרײַ מאָל אַ טאָג און זענען גרייט גיין פֿאַר אים אין וואַסער און אין פֿײַער. גאָטס קינדער: מיאוסע מענער אײַלן זיך אויף זייערע קרומע, דאַרע בושל-פֿיס, שמייכלען אַרויסווײַזנדיק זייערע געלע ציין; קינדער אָן אַ טראָפּנדל חן, וואַרפֿן אויפֿן אַרום דערשראָקענע בליקן, מיאוסע ווײַבער מיט שוויציקע פּנימער און גראָבע גופֿים, גייען מיט אַ וואַקלענדיקן גאַנג, די פֿעטע פּולקעס זייערע זאָלן זיך נישט רײַבן איינע אין דער צווייטער. די פֿאָרמלאָזע הינטנס וויברירן ווי זשעלאַטין. דער גיהנום איז דאָ — נישט אויף יענער וועלט. אויף יענער וועלט קען זײַן בלויז אַ גן-עדן און אַ נישט, וואָס איז אויך אַ שטיקל גן-עדן, אין פֿאַרגלײַך מיט די דאָזיקע גאַסן.
דער בנין, דער פּרנסה-געבער בײַ שלמהלעס משפּחה, איז געשטאַנען עפּעס אָפּגערוקט פֿון די אַנדערע בנינים, ווי אַ צעשויבערטער זקן אויף אַ שיידוועג. בײַ דעם אַרײַנגאַנג, האַרט לעבן אַ ריי אָפֿענע פּאָסטקאַסטנס מיט פֿאַרבויגענע טירלעך איז געשטאַנען אַ ברייטביינערדיקער בחור מיט לאַנגע פּאות און האָט צוגעקלעפּט אַן אַפֿיש: „ותטמאו את ארצי ואת נחלתי שמתם לתועבה‟. נו, מ׳האָט אַזש אַרויסגעשלעפּט ירמיהון דעם נבֿיא פֿון דער ערד אַרויס, האָט אַ קול גערעדט אין מיר, וווּ ער שלאָפֿט געשמאַק שוין ווער ווייסט וויפֿל יאָר. מסתּמא נישט אומזיסט האָט מען אים מטריח געווען אַהער פֿון עולם-האמת. ס׳גייט דאָ אין ווער ווייסט וואָס פֿאַר וויכטיקן ענין.
דעם בחור האָב איך געזאָגט: „ברודערל, וואָס קלעפּסטו דאָרט צו?‟ — ער האָט זיך אויסגעדרייט צו מיר און דער אַפֿיש האָט זיך אַ נייג געטאָן מעשׂה־משרת. דער בחור מיט די לאַנגע פּאות האָט מיך באַטראַכט אַ רגע מיט אַ פּאָר שײַנענדיקע, קײַלעכדיקע אויגן, ווי בײַ טויטע פֿיש אין מאַרק. לסוף האָט ער זיך מישבֿ געווען און מיר אָפּגעגעבן אַ וואַרעמען שלום-עליכם, אויסשטרעקנדיק אַ נאַסע האַנט, ווי מע טוט עס מיט אייגענע:
„שלום-עליכם! האָסט נישט געהערט? אַ תּועבֿה קומט דאָ פֿאָר!‟ — געזאָגט און געגעבן אַ וווּנק. — „אָבער רעדן אַ סך פֿון דעם איז נישט גוט.‟
„זיי שפּאַנען הײַנט?‟ — האָב איך זיך געמאַכט תּמעוואַטע.
„יאָ, הײַנט!‟ — האָט ער ווידער געוווּנקען.
„אַזוי?! יענע לײַט?‟
„געוויס, יענע! מ׳מוז אויסהיטן די אויגן. ס׳אַ שמירת-ענים.‟
„מיטן פֿאָן, מיט די פֿענער מיט די…‟
„געטראָפֿן!‟
„אַן עבֿירה, בנאמנות‟, — האָב איך געשאָקלט מיטן קאָפּ, ווי דערמיט וואָלט איך געקענט אָפּטרייסלען פֿון זיך די פֿאַרווערטע זעונגען און שמוציקע מחשבֿה-זרות.
„שוין איין מאָל אַן עבֿירה! ירושלים איז הייליק‟ — האָט ער זיך געווענדט ווידער צו דעם אַפֿיש און גענומען אים צוקלעפּן צו דער וואַנט.
„און מוז בלײַבן הייליק!‟ — האָב איך אויפֿגעהויבן דאָס קול און דער פֿויסט האָט זיך אויפֿגעהויבן בײַ מיר פֿון זיך אַליין. דער עכאָ האָט מיר אָפּגעענטפֿערט פֿון אַלע טונקעלע ווינקלען.
כּדי אָנצוקומען אין שלמהלעס ביוראָ, האָב איך געדאַרפֿט אַראָפּגיין די טונקעלע טרעפּ, וואָס פֿירן פֿון פּאַרטער אין אַ חלל, וועלכער האָט געזאָלט לכתּחילה דינען ווי אַ מיקלט, אָבער איז פֿאַרוואַנדלט געוואָרן אין פֿאַרלויף פֿון יאָרן, אין אַ באַשיידענעם ביוראָ, אָפּגעטיילט דורך אַ גיפּסענער וואַנט פֿון אַ צווייטן, גרעסערן חלל, וועלכער האָט געדינט איבערהויפּט ווי אַ סקלאַד פֿון דעם גאַנצן בנין און אַזאַ פּנים האָט ער געהאַט.
אַ קליינער מזגן פֿון מלך סאָביעצקיס צײַטן האָט אָנגעפֿרירט דעם צימער מיט זײַן דושנעם, פֿאַרשטונקענעם אָטעם. שלמהלע איז געזעסן בײַם טיש אָנגעטאָן ווי אַ צדיקל: אַ שוואַרצע, פּליושענע יאַרמעלקע האָט געבלישטשעט אויף זײַן קאָפּ, אַ „קנייטש‟־היטל איז געלעגן קרום אויפֿן שרײַבטיש אויף אַ קופּע פּאַפּירן. שלמהלעס בלויע אויגן האָבן געפּינטלט פֿון יענער זײַט ברילן, פֿאַרגרעסערטע און פֿײַכטע. אַ מאַטקייט איז געלעגן איבער זײַן פּנים. אַ העסלעכער אויסדרוק, וואָס נעמט זיך פֿון גלײַכגילט, חושים-טעמפּקייט און קינדישן רשעות. דערזענדיק מיך, האָבן זיך זײַנע בלאַסע, טרוקענע ליפּן אויסגעצויגן אין אַ שטיפֿערישן שמייכל פֿון אַ ייִנגעלע, וואָס ווייסט גאַנץ גוט, אַז ער טוט אָפּ שלעכטס און אומיושר, אָבער ער פֿאַרמאָגט נישט גענוג שׂכל צו באַהאַלטן די מיאוסע טיילן פֿון זײַן כאַראַקטער.
„נו, וואָס איז געשען בײַ דער פּאָליציי־סטאַנציע?‟ — האָב איך געטאָן אַ פֿרעג, איבערהיפּענדיק איבער די געוויינטלעכע הקדמות, און זיך געגעבן אַ זעץ אַוועק אויף אַ פֿאַרפֿלעקטער ביוראָ-שטול מיט אַ שלאַבערדיקן אָנלען.
„וואָס זאָל געשען דאָרט?‟ — האָט ער געענטפֿערט מיט אַ פֿראַגע, ווי עס איז זײַן טבֿע.
„נעכטן, אַז ביסט געגאַנגען מיט די פּאָליציאַנטן, האָסטו געציטערט, ווי זיי וואָלטן דיך געפֿירט צו דער שחיטה.‟
„עט‟, — האָט שלמהלע געמאַכט אַ מאַך מיט דער האַנט. — „דאָס איז שוין אַלטע נײַעס! איך האָב דיר שוין געזאָגט, אַז ס’שטינקט פֿון אַלטקייט. פֿון דער גאַנצער זאַך האָט זיך אַרויסגעלאָזט אַ בוידעם. איך האָב דאָס געוֺווּסט גלײַך פֿון דער ערשטער מינוט אָן, נאָר גיי פֿאַרלאָז זיך אויף דעם יושר פֿון דער פּאָליציי… דעריבער האָב איך געציטערט. אַלץ נעמט זיך פֿון ׳מוראה של מלכות׳ נישט, חלילה, ווײַל איך האָב אָפּגעטאָן שלעכטס, חס-ושלום! דו קענסט מיך, דאָך, ברוך-השם אַזוי פֿיל און אַזוי פֿיל יאָרן.‟
„דאָך!‟ — האָב איך אים באַטראַכט זײַטיק.
„וואָס הייסט, דאָך?‟
„דאָך! דאָך! איך בין געווען דאָך דערבײַ און אויב מײַן זכּרון נאַרט מיך נישט אָפּ…‟
„חלילה! ווער האָט עס געזאָגט? פֿאָרוואָס זאָל דער זכּרון דיר שטעלן אַן אבֿן-נגף? דאָס האָב איך נישט געזאָגט און האָב נישט בדעה צו זאָגן. נאָר פּרוּוו זיך דערמאָנען אַמאָל טרעפֿט זיך, אַז עפּעס שפּרינגט אַרויס פֿון זכּרון: מיר האָבן זיך נישט אַרײַנגעריסן אין אַ פֿרעמדער שטוב. געדענק! איך האָב געהאַט בײַ זיך דעם שליסל און מיר זענען אַרײַנגעגאַנגען דורך דער טיר, ווי לײַט, און זיך נישט אַרײַנגעגנבֿט דורכן פֿענצטער, ווי צוויי גנבֿים חלילה.‟
שלמהלע האָט געצויגן די ווערטער מיט אַ גמרא־ניגון. זײַן גראָבער פֿינגער איז דאָ אַראָפּגעפֿלויגן צום שרײַבטיש, ווי אַ פֿאַרוווּנדיקטער פֿויגל, און דאָ האָט ער זיך געגעבן אַ לאָז אַרויף אין דער לופֿטן, ווי אַ מלכותדיקער אָדלער. ער האָט געזאָגט:
„און וואָס שייך דער פּושקע מיט צירונג — אמת! איך האָב געמוזט כאַפּן דאָס וואָס עס איז מיר געקומען אונטער דער האַנט און מאַכן פּליטה. אָבער דאָס איז נישט קיין ראיה! פֿאַרוואָס? ווײַל ראשית-כּל, איך בין דאָך געווען אין צוק-העתים, יעדע מינוט איז געווען וויכטיק און איך האָב נישט געהאַט די נייטיקע צײַט צו דערקלערן מײַן חבֿרטע וואָס און פֿאַרוואָס. איך ווייס גאַנץ גוט, אַז טאָמער איך וואָלט איר אַלץ דערקלערט ברחל בתך הקטנה, וואָלט זי מיר אַוועקגעשענקט די גאַנצע פּושקע מיטן גרעסטן פֿאַרגעניגן, בשׂימחה-ושׂשׂון. וואָס דאַרף זי האָבן אַזוי פֿיל צירונג? זי גייט דען אויף בעלער? אַן אַלטע ייִדענע! איך האָב בלויז געבאָרגט בײַ איר די צירונג. געבאָרגט! איך האָב געמוזט זי האָבן פֿאַר אַ משכּון. הײַנט-מאָרגן דאַרף איך קריגן אַ טשעק און אויכעט מײַן נײַעם געשעפֿט מיט די טענצערינס און אָנלײַן־קאַמערעס הייבט אָן צו קלאַפּן. איך האָב געפֿונען די ערשטע טענצערין! מענער וועלן זיך געבן אַ לאָז צו מײַן ׳סײַט׳ און עפֿענען די בײַטלען. אַז מע ניוכעט אַ נקבֿה, איז מען אַרויף אין זיבעטן הימל. דאָס הייסט, ׳שטײַגן׳. אויך אָנשי-שלומנו וועלן צאָלן! שוין איין מאָל צאָלן! זיי וועלן קרעכצן ׳גאָטעניו!׳ און ׳רחמנא-ליצלן, ייִדישע טעכטער, נעבעך!׳ און זיך באַלעקן דערבײַ די פֿינגער. וועסט זען! איך וועל מירטשעם דערלאַנגען דעם רעכטן קלאַפּ! דעריבער האָב איך דיך טאַקע גערופֿן אַהער, ווײַל איך וויל זאָלסט איבערקוקן דעם אָפּמאַך, וואָס איך גיי אונטערשרײַבן הײַנט מיט אַ פֿרישער ׳מאָדעל׳ אַן אָנלײַן-טענצערין. וואָס זאָגסטו דערצו? איך וועל דיר, פֿאַרשטייט זיך, צאָלן פֿאַר דײַן שטיקל אַרבעט מיט מזומן. אַלץ איז כּשר-וישר זאָרג דיך נישט. ס׳וועט…‟
שלמהלע האָט זיך פּלוצעם אָפּגעשטעלט. ער האָט אויפֿגעהויבן דעם בליק און געקוקט ערגעץ הינטער מיר. „וואָסי, זושע?‟ — האָט ער ווי גערעדט צו אַ רואה ואינו נראה, —„אַלץ איז בסדר?‟
איך האָב זיך צוריקגעדרייט און דערזען צוויי טריט הינטער מיר אַ חסידל. אַ הויכער און דאַרער ייִד מיט אַ רויטלעך פּנים, ביידע באַקן פֿאַרוווּנדיקט. ער האָט גערעדט און זיך געשאָקלט, ווי אַ לולבֿ בשעת מע מאַכט איבער אים די ברכה: „אַלץ איז גוט, שלמהלע, קיין עין-הרע, אָבער נאָר אויב גוט הייסט בײַ דיר שלעכט.‟
דער ייִד האָט אַרײַנגעשמייכלט אין זײַן געדיכטער, ברוינלעך-געלער באָרד אַ צופֿרידענער מיט זײַן חכמהלע.
„וואָס? וואָס ווידער?‟ — איז שלמהלע געוואָרן אומגעדולדיק.
„וואָס ווידער פֿרעגסטו?‟ — האָט זיך דער ייִד אָנגעכאַפּט מיט דער לינקער האַנט פֿאַר דער באָרד. — „די לאָדנס אין קיך זענען ווידער צעבראָכן געוואָרן, זיי הענגען קרום. איך קען זיי פֿאַרריכטן, אָבער ס׳אַ שטיקל אַרבעט. נישט קיין קלייניקייט. אַלטע און שווערע לאָדנס‟.
שלמהלעס פּנים איז געוואָרן רויט: „אוי, ימח-שמו-וזכּרו! דער ייִד, דער יעפֿים וועט מיך הרגענען. ער און זײַנע לינקע הענט!‟
זושע האָט געצויגן מיט די אַקסלען. שלמהלע האָט אויפֿגעהויבן אַ דאַרן פֿויסט און געטאָן מיט אים אַ קלאַפּ איבערן שרײַבטיש: „אַ בראָך! נאָר דאָס האָט מיר אויסגעפֿעלט! מ׳מוז גוט אויסמעלקן דעם ממזר, איך זאָג דיר. ער וועט מוזן צאָלן. כאָטש אַ חלק. הערש‟, — האָט ער זיך געווענדט צו מיר: „טו מיר אַ טובֿה, גיי אַרויף מיט זושע און טו אַ קוק. אפֿשר קען מען עפּעס אַרויסקוועטשן פֿון דעם ייִד.‟
זושע האָט ווידער געצויגן מיט די אַקסלען. איך האָב זיך אויפֿגעהויבן פֿון דער שטול און דער צימער האָט זיך געדרייט אַרום מיר. עס האָט מיר געשלאָגן צו ברעכן. אַ שוועריקייט האָט אָנגענומען אַלע אבֿרים. איך בין געווען ממש קראַנק, אָבער איך האָב זיך אָנגעשטרענגט, אָנגעזאַמלט אַלע מײַנע כּוחות און זיך געלאָזט גיין צו דער טיר. איך האָב געהאָפֿט, אַז עס וועט זיך מיר אײַנגעבן אַרויסראַטעווען דעם בידנעם ייִד פֿון דער פּאַסטקע. דאָס וועט זײַן אַ קליינער תּיקון. זושע האָט מיך נאָכגעפֿאָלגט.
שלמהלע האָט צוגעגעבן הינטער מײַן רוקן: „דאגה נישט! וועסט נישט אַרבעטן בחינם. איך וועל דיר עפּעס צולייגן: אָדער צו דעם חשבון פֿאַר דײַן שטיקל אַרבעט מיט דעם אָפּמאַך, אָדער, אויב דו ווילסט, קענסט זיך אַבאָנירן צו מײַן פֿרישן וועבזײַט. איך וועל אַראָפּשנײַדן פֿון דעם פּרײַז. דאָס וועט דיר צוגעבן אַ שטיקל חיות.‟
איך און זושע האָבן געקלעטערט איבער די טונקעלע טרעפּ קוים דערכאַפּנדיק די נשמה. ער האָט געסאַפּעט שווערלעך, מיט אַ כאָרכלעניש, ווי אַ חולה-מסוכּן, און איך האָב זיך אָנגעכאַפּט אין דער פּאָרענטש, כּדי נישט אומצופֿאַלן. איך האָב זיך פּלוצעם געהערט זאָגן: „וואָס איז אים, דעם שלמה? וואָס פּלוצעם וויל ער אַרויסרײַסן בײַ אַן אַלטן ייִד די בידנע פּענסיע?‟
זושעס שמאָלער רוקן האָט זיך געשאָקלט פֿאַר מיר אַהין און אַהער. נאָך אַ פּויזע האָט זיך דערהערט זײַן קול: „עעע, ר׳ שלמה איז אַן ערלעכער און אַ וווילער ייִד. נאָר אַ מאָל כאַפּט ער איבער די מאָס. מיר אַלע דאַרפֿן מאַכן עבֿודת-המידות.‟
„מיט וואָס אייגנטלעך איז ער אַזוי ווויל?‟
זושע האָט גאָרנישט געענטפֿערט. ווײַטער האָבן מיר געקלעטערט שווײַנגדיק און די פּוסטקייט, וואָס האָט אָנגעפֿולט זײַן קאָפּ, האָט אָפּגעהילכט אין דעם גאַנצן חלל.
המשך קומט
Yiddish Branzhe 