דער דיכטער איז געבוירן געוואָרן אין טשערניכאָוו, אוקראַיִנע. נאָכן פֿאַרענדיקן די שול, איז ער געקומען קיין זשיטאָמיר צו אַרבעטן אין אַ שוך־פֿאַבריק. אין יאָר 1929 פֿאַרענדיקט יאָסל דעם אָדעסער ייִדישן פּעדאַגאָגישן טעכניקום און ווערט אַ לערער אין אַ ייִדישער שול אין קאַמענעץ־פּאָדאָלסק. נאָכן אָפּדינען אין אַרמיי, קומט ער אָן אויף אַרבעט אין קיִעווער צײַטונג „דער שטערן‟. זײַנע ערשטע לידער זײַנען דערשינען אין 1927 אינעם כאַרקאָווער זשורנאַל „די רויטע וועלט‟. די לירישע לידער זײַנען פֿאַרבונדן מיט די הויפּט־דערשײַנונגען אין ייִדישן לעבן פֿון אוקראַיִנע, מיט די אויפֿבוי־פּראָצעסן אין שטעטל און מיט די קאָמפּליצירטע פּראָבלעמען פֿון דער ווירקלעכקייט.
אין 1951 ווערט בוכבינדער אַרעסטירט. מע באַשולדיקט אים אין ייִדישן נאַציאָנאַליזם און ציוניזם און מע פֿאַרמישפּט אים צו 10 יאָר תּפֿיסה און אַרבעטס־לאַגערן. אין פֿינף יאָר אַרום קערט ער זיך אום אַהיים און איז ממשיך זײַן שאַפֿערישע אַרבעט. אין די יאָרן 1961־1980 איז בוכבינדער אַ כּסדרדיקער מחבר פֿונעם זשורנאַל „סאָוועטיש היימלאַנד‟, וווּ ער דרוקט זײַנע לידער און פּאָעמעס, הויפּטזאַכלעך ליריש־פֿילאָסאָפֿישע און נאַציאָנאַלע מאָטיוון.
אַ שטראַל
פֿאַלט אַ שטראַל אויף אַ בוים,
ווערט זײַן בליִונג דערוועקט.
קומט אַ שטראַל צו מײַן טרוים,
ווערט אַנטרונען די שרעק.
פֿאַלט אַ שטראַל אויף אַ זאַנג,
ווערט זײַן רײַפֿקייט באַהעלט.
קומט אַ שטראַל צום פֿאַרגאַנג,
טאָג אַ צווייט מאָל אין פֿעלד.
פֿאַלט אַ שטראַל אויף דער ערד,
אויף פֿאַרבליבענעם שניי,
ווערט דער ווינטער צעשטערט,
נעמט דער ווינטער צעגיין.
זאָל געבענטשט זײַן דער שטראַל,
וואָס אין יעדווידן פֿאַל
קומט באַצײַטנס צו גיין,
ברענגט באַצײַטנס די שײַן
פֿאַר דער ערד, פֿאַר מײַן היים.
1956
די ברעגן צערוקן איך וועל פֿון די טײַכן,
עס זאָל זייער ברייטקייט צו ימען זיך גלײַכן,
כ׳וועל טיפֿער צעגראָבן דעם אָפּגרונט פֿון ימען,
דערפֿירן די ים־טיף ביז אָקעאַנען.
די טײַכן פֿון ווייטיק, פֿון ליידן די ימען
צונויפֿרוקן וועל איך וואָס ענגער צוזאַמען.
עס זאָלן קיין ימען פֿון טרערן ניט פֿליסן,
נאָר ימען פֿון גוטקייט די ערד זאָל פֿאַרגיסן.
1957
אָט די ווײַסקייט פֿון שניי, וואָס באַפֿאַלט דיך,
מאַכט מילדער נאָך מער דײַן געזיכט,
איז וואַרעם מיך אָן מיט דײַן קאַלטקייט,
מיט דײַן שניייִקן חן, וואָס באַפֿרירט און באַצירט
אי די האָר, אי די וויִעס און ברעמען,
אי די אויגן, וואָס ווערן פֿון שניי מערער נאָך שוואַרץ.
אָט די פֿראָסטיקע רויטקייט, וואָס וויל דיך פֿאַרשעמען,
זי רעגט מיך, זי רופֿט מיך, זי וועקט מיר מײַן האַרץ
בלויז צו דיר, בלויז צו יונגקייט צו דײַנער,
וואָס איך האָב שוין איין מאָל, ווי דו, אויך פֿאַרמאָגט.
נאָר אַוועק איז מײַן יוגנט, ווי בודיאָנעס [1] אַ רײַטער,
וואָס צוריק וועט ניט קומען, אין די שלאַכטן פֿאַריאָגט.
איז פֿאַר וואָס זשע באַזײַטיקט דײַן בליק זיך אַלץ ווײַטער
און ווילסט ניט באַמערקן מײַן האַרץ, ווען עס פּלאָגט?
דו געדענקסט, אַז מײַן האַרץ איז מיט דיר
און מיט מיר דײַן פֿאַרווינטערטע מילדקייט.
כ׳וויל דער ווינט זאָל צעטראָגן די שטילקייט,
צעווייען די ווײַסקייט, וואָס באַצירט דײַן געשטאַלט.
צונויפֿקלײַבן וועל איך דײַן צעשאָטענע מילדקייט
מיט ליבשאַפֿט, וואָס האָסט מיר אַהערצו געבראַכט,
כאָטש אַפֿילו אַ ווײַלע האָסט פֿון מיר ניט געטראַכט.
1960
וועסטו זען אַ שויב פֿאַרלאָשן,
ווי אַן אויסגערונען אויג,
צווישן אַנדערע פֿאַרשאָטן
מיט אַ טונקל־גרויער שטויב, —
לאָז זיך גלײַך אַוועק אַהינצו,
האָב ניט מורא, וואָס ס׳איז פֿינצטער,
צינד אָן פֿײַער אין דער שויב.
זײַ אַ דינער אַ געטרײַער,
צו דער צײַט זאָלסט ברענגען פֿײַער,
דאָרט, וווּ ס׳לעשט זיך אויס אַ שויב.
וועסטו זען אַ צווײַג צעבראָכן
פֿון אַ מוראדיקן ווינט,
שוין אַרומגעלייגט מיט מאָכן,
וויפֿל יאָרן, וויפֿל וואָכן,
און די גרינקייט שוין אַנטרינט, —
זאָלסטו טעג און נעכט ניט שלאָפֿן,
זאָלסט נאָר היילן אירע וווּנדן,
ביז דערהערן וועסט ניט ווידער
פֿרישע פֿרילינגדיקע שאָרכן
פֿון דער צווײַג, וואָס גרינט.
וועסטו זען אַ האַרץ אַן ערלעכס,
ווי עס פּײַניקט זיך פֿון לייד,
און עס נאָגט, עס בענקט געפֿערלעך
נאָך אַוועקגערויבטער פֿרייד, —
גיי אַוועק צו יענע גערטנער,
וועסט דאָרט אָפּזוכן מײַן בייט,
ווי פֿאַרפֿלאַנצט האָב איך אויף שטענדיק
פֿאַר אַ האַרץ, וואָס לײַדט געפֿערלעך,
אַזאַ זויבערדיקע פֿרייד.
1960
אַ ליכטיקע, אַ שניייִקע לבֿנה,
אַ קאַלטער, נאָר אַ רויִקער באַנאַכט.
כ׳הער דאָס אָטעמען פֿון אומעטיקע קליאָנען,
כ׳זע, ווי ס׳וויגן זיך די שאָטנס אויפֿן שליאַך.
כ׳וויל, זאָל קיינער אָט די שטילקייט ניט צעשטערן,
פֿון וועלט מײַנער דעם רויִקן געמיט,
אין שותּפֿות מיט די וווּנדערלעכע שטערן
די גוטסקייט פֿונעם לעבן איך פֿאַרהיט.
1946
אָנגעצונדן האָט דער וואַלד זײַן קאַלטן גרינעם פֿײַער
און געעפֿנט זײַנע וועגן אי פֿאַר מיר, אי פֿאַר מײַן טרײַער.
קום איך אָפֿט צו גיין אַהערצו, צו מײַן ווינקעלע, מײַן שטענדיקס,
בעט זיך אויסעט אַ געלעגער פֿון די גראָזן לעם די צעדערס,
כ׳עפֿן ברייטער מײַנע אויגן — כ׳זאָל דערזען די וועלט אין גאַנצן,
און אַ זעונג אַזאַ ווײַטע ברענגט אַ בענקשאַפֿט אין מײַן האַרצן.
ס׳דוכט מער, מײַן געליבטע זיצט פֿאַרזונקען אין אַ שווײַגן,
און מיט וואַרעמקייט מיט מילדער עס פֿאַרוויגן זי די צוֹוײַגן.
אירע האָר זײַנען צעשויבערט, צווישן בלעטער זיך פֿאַרפּלאָנטערט,
און זי קוקט אויף מיר פֿאַרחידושט, און דאָס קול מײַנס זי דערקאָנט ניט.
כ׳קוק זיך אײַנעט: אין די קוסטעס, וווּ, מיר דאַכט, זי איז געזעסן,
שטאַרצט אַ פּניאָק אַן אָפּגעברענטער, וואָס האָט שוין די קרוין פֿאַרגעסן…
1961
האָט זיך אָפּגעשטעלט אַ בוים אין מיטן פֿעלד,
וואַקסט ער איינזאַם בײַ די וועגן פֿאַר דער וועלט.
כאָטש די בלעטער זײַנען גרינער יעדן יאָר,
נאָר דער בוים איז עפּעס אומעטיק ביז גאָר.
וויל ער רוישן, וויל זיך פֿרייען מיט זײַן פֿרייד,
האָט אַ ווײַטקייט מיט די ביימער אים צעשיידט.
בעט ער בײַ דעם פֿויגל: בוי זיך אויס אַ נעסט,
ווי בײַ אַלע ביימער מײַנע צווײַגן זײַנען פֿעסט.
פֿליט אַוועק דער פֿויגל, גיך ניט אים ער מיינט.
דוכט מיר, ווי איך הער, דער בוים האָט זיך צעוויינט.
פֿרוּוון ווינטן אים אַ שלעפּ טאָן פֿאַר די וואָרצלען פֿון דער ערד,
ווערן בלעטער ניט צעשאָטן, ווערט זײַן בליִונג ניט צעשטערט.
אויב די ביימער לעם די וואָרצלען האָבן זאַפֿטן ניט פֿאַרפֿעלט.
וועט אַ וואַלד זיך דאָ צעוואַקסן אין דעם ברייטן־ברייטן פֿעלד.
1958
פֿאַלט אַ שטערן נאָך אַ שטערן
אינעם אײַנגעשטילטן רוים.
בין איך אָנגעגרייט צו הערן —
אפֿשר פֿאַלט ער אויף מײַן בוים?
אפֿשר ברענען מײַנע בלעטער,
ווידער סמאַליעט זיך מײַן שטאַם…
כ׳וועל ניט אָפּלייגן אויף שפּעטער,
כ׳וועל פֿאַרלעשן איצט זײַן פֿלאַם…
אַז אַלץ מערער זאָל מיר בלײַבן
שיינע ביימער אין מײַן סאָד.
כ׳האָב גענוג פֿאַרלוירן צווײַגן —
איז יעדער בלעטל מיר אַ שאָד!
1958
אַז קיינער זאָל מײַן שלאָף מיר ניט צעשטערן אינעם וויגל,
פֿלעגט די מאַמע מײַנע אויסשפּרייטן אַ לײַלעכל פֿון אויבן
און מיט אַן אײַנגעשטילטן מורמלענדיקן ניגון
אײַנוויגן דעם שלאָף אין מײַנע אויגן.
נאָר מיט הענטעלעך מיט קינדערשע פֿאַרצאַפּלט
האָב איך דאָס לײַלעכל פֿון זיך אַראָפּגעצויגן,
מיט די נעגל כ׳האָב די פֿינצטערניש צעדראַפּעט,
פֿאַר פֿאַרדראָס האָב איך די ברוסט שוין ניט געזויגן,
ווײַל דער לײַלעך האָט פֿאַרשטעלט די שײַן פֿאַר מײַנע אויגן,
ווען מײַן האַרץ האָט זיך צו ליכטיקייט געצויגן.
1960
איך האָב אַ האַרץ, וואָס קרענקט און זאָרגט פֿאַר יענעם,
דאָס זעלבע האַרץ פֿאַר זיך אַליין אויך זאָרגט.
ווען אָפּוועגן די ליידן און די זאָרגן זאָל איך קענען
אויף וואָגשאָלן פֿון יושר, וואָס די וועלט מײַנע פֿאַרמאָגט, —
קיין געוויכט וואָלט ניט געקלעקט מיר אָפּצוּוועגן זאָרגן
און ליידן פֿאַר מײַן היימלאַנד, פֿאַר מײַן צאַרטער היים.
ווען דאָס האַרץ מײַנס זאָל ניט זאָרגן
פֿאַר רוסלאַנדס יעדן מאָרגן, —
אויסגערונען וואָלט עס שטיל פֿאַר זיך אַליין.
[1]בודיאָני, סעמיאַן (1883־1973) — לעגענדאַרער רויטער קאָמאַנדיר פֿון דער ערשטער פֿערד־אַרמיי
Yiddish Branzhe 